ccTLD

ccTLD (Country Code Top-Level Domain) - ნიშნავს ქვეყნის კოდის ზედა დონის დომენს. ეს არის დომენის ტიპი, რომელიც განსაზღვრავს ვებსაიტის ასოციაციას კონკრეტულ ქვეყანასთან ან ტერიტორიასთან. მაგალითად, .ge "google.ge"-ში მიუთითებს, რომ ვებგვერდი სპეციალურად არის მორგებული საქართველოსთვის.

ეს „ქვეყნის კოდი“ TLD ეხმარება ინტერნეტის მომხმარებლებს იმის გაგებაში, თუ სად მდებარეობს ვებსაიტის უკან არსებული ერთეული.

ვინაიდან TLD-ები ბიზნესის URL-ის ძირითადი კომპონენტია, ისინი ბიზნესის იდენტურობის ნაწილია. თუ კომპანიას სურდა დაეცვა თავისი URL „.com“-ს მიღმა, მას შეიძლება სურდეს ვებსაიტის მიღება ccTLD-ით.

როდის მოხდა ccTLD ბოლო ცვლილება?

2017 წლის მაისის მდგომარეობით, იყო 255 ორნიშნა ccTLD ქვეყნებისთვის, რომლებიც იყენებდნენ ლათინურ ანბანს. 2020 წლის ივნისისთვის ccTLD-ების ჯამური რაოდენობა ლათინური და არალათინური ანბანის მოხმარებული ქვეყნებისთვის იყო 316. მათგან ყველაზე ადრეული წარმოშობა RFC 1591-მდეა, დოკუმენტი, რომლის ავტორია ამერიკელი კომპიუტერული მეცნიერი ჯონ პოსტელი, რომელმაც ცენტრალური როლი შეასრულა.

ადრეული ინტერნეტის სტანდარტიზაციაში. 1994 წელს პოსტელმა აღწერა ინტერნეტის დომენური სახელების სისტემის (DNS) იერარქიის სტრუქტურა. თქვენ შეიძლება ფიქრობთ, რომ ეს არის ერთგვარი კონსტიტუცია იმ ადამიანებისთვის, რომლებიც იღებენ გადაწყვეტილებებს ინტერნეტის მუშაობის შესახებ. ერთ-ერთ იმ ადამიანთა კოლექციას ჰქვია Internet Assigned Numbers Authority (IANA) და ის პასუხისმგებელია საერთო IP მისამართზე და DNS კოორდინაციაზე. სხვა ორგანიზაციები, მათ შორის InterNIC, RIPE NCC და APNIC, მართავენ მსოფლიო TLD-ების სტრუქტურას.

როდის გამოიყენება ccTLD-ები?

როგორც ერთგვარი ინტერნაციონალიზებული დომენი, რომელიც ჩვეულებრივ რეზერვირებულია ქვეყნისთვის, ccTLD-ები გეოგრაფიულ გემოს მოაქვს და მიმართავს ორგანიზაციის სახლს მსოფლიო ქსელში. ისინი პერსონალიზებენ და ახდენენ ინფორმაციის ლოკალიზებას, რომელიც სხვაგვარად შეიძლება გამოგრჩეთ, რაც საძიებო სისტემებს გაუადვილებს მათი მონაცემების ქეშირებას და ადამიანებს მათზე ნავიგაციას.

მიუხედავად იმისა, რომ ყველა ქვეყანა არ ხდის თავის ccTLD-ებს ხელმისაწვდომს ამ ქვეყნის ფარგლებს გარეთ არსებული სუბიექტების გამოსაყენებლად, ზოგიერთ მათგანს ძალიან აფასებენ ესთეტიკური მიზეზების გამო, ანუ სიტყვის მართლწერა .com-ით დამთავრების ნაცვლად.

აქ არის სამი ძირითადი გამოყენების შემთხვევა ccTLD-ებისთვის:

ერთი და იგივე შინაარსის ხელმისაწვდომობა სხვადასხვა ქვეყანაში და ენაზე. საერთაშორისო კომპანიას შეუძლია მოისურვოს ინტერნეტში ყოფნის ლოკალიზაცია, თუმცა ოფიციალურად თუ არაფორმალურად, ccTLD-ის არჩევით, რომელიც მიუთითებს მის ერთ-ერთ მთავარ ბიზნეს ცენტრზე.

მაგალითად, ამერიკულ კომპანიას, რომელიც უამრავ ბიზნესს ახორციელებს ინდოეთში, შეიძლება დიდი ალბათობით სურდეს ჰქონდეს ჰინდი ენის ვებსაიტი URL-ით, რომელიც მთავრდება .in-ზე, ისევე როგორც ინგლისური საიტი, რომელიც მთავრდება .com-ზე. საპირისპირო მაგალითიც მუშაობს - თუ ინდურ კომპანიას სურდა გაეფართოებინა ოპერაციები გაერთიანებულ სამეფოში, მან შესაძლოა გამოიყენოს URL, რომელიც მთავრდება .co.uk-ით, ან შესაძლოა .eu ევროკავშირისთვის.

კონკრეტული შიგთავსის ხელმისაწვდომობა კონკრეტული ქვეყნის ან ლოკაციისთვის. დავუშვათ, ინგლისურენოვან კომპანიას სურდა გაეზიარებინა თავისი იდეები და შესთავაზა გაფართოება ესპანურენოვან ბაზარზე, განსაკუთრებით ესპანეთის ქვეყანაში. ამ კომპანიას შეუძლია მიიღოს ეს ccTLD და გამოიყენოს ინტერნეტის უძრავი ქონების ეს ნაწილი გამოყოფილი საიტის შესაქმნელად, ესპანეთის აუდიტორიისთვის მორგებული შეტყობინებებით. ამით გამოხატავს მზადყოფნას შეხვდეს ადამიანებს იქ, სადაც ისინი არიან, როდესაც საქმე ეხება აუდიტორიის განვითარებას და გზავნილის გავრცელებას. სახელის დასაწერად ან რაიმე ბრენდის ესთეტიკას.

ზოგიერთი ქვეყანა საშუალებას აძლევს კომპანიებს დაარეგისტრირონ დომენი უცხოური ccTLD-ით იქ ცხოვრებისა და მოქალაქეობის გარეშე. რატომ უნდა ვინმეს ამის გაკეთება? წარმოიდგინეთ, ფეხსაცმლის დიდ მაღაზიას სურს შეიძინოს www.sho.es მისი ახალი (და ძალიან დასამახსოვრებელი) ვებ URL-ისთვის. თეორიულად, მას შეუძლია შეიძინოს ამ ტიპის ამაო URL-ები, ფაქტობრივად, არ არის დაკავშირებული იმ ქვეყანასთან, რომელსაც ეხება ccTLD - მაგრამ საერთაშორისო წესები განსხვავდება. ccTLD-ები დომენების სხვა ტიპების წინააღმდეგ ccTLD-ები ძირითადად ეხება კონკრეტულ ქვეყანასთან ან დამოკიდებულ ტერიტორიასთან ასოცირების მითითებას, მაგრამ ისინი მხოლოდ ერთი კატეგორიაა უმაღლესი დონის დომენების ფართო სამყაროში.

ccTLD-ების გარდა, არსებობს TLD-ის ექვსი სხვა სახეობა: ინფრასტრუქტურის უმაღლესი დონის დომენი: ეს კატეგორია შედგება მხოლოდ ერთი დომენისგან, .arpa („მისამართისა და მარშრუტის პარამეტრის არე“). იგი განკუთვნილია ექსკლუზიურად ინტერნეტ ინფრასტრუქტურის მიზნებისთვის და იმართება IANA-ს მიერ. ზოგადი ზედა დონის დომენი (gTLD): ეს კატეგორია ძირითადად შედგება ოთხი გიგანტისაგან: .com, .net, .info და .org. ზოგადი TLD-ები შეადგენენ რეგისტრირებული დომენის სახელების ლომის წილს ზუსტად იმიტომ, რომ ისინი არასპეციალიზებულია და ხელმისაწვდომია თითქმის ყველასთვის.

ზოგადი შეზღუდული ზედა დონის დომენები (grTLD): ეს დომენები იმართება ოფიციალური ICANN-ის აკრედიტებული რეგისტრატორების ქვეშ და საჭიროებს შესაბამისობის გარკვეულ მტკიცებულებას მათი რეგისტრაციისთვის. TLD .nyc და .us ორი მაგალითია. დაფინანსებული უმაღლესი დონის დომენი (sTLD): ეს არის შემოთავაზებული (და დაფინანსებული) კერძო პირების მიერ, რომლებიც წარმოადგენენ კონკრეტულ საზოგადოებას, რომელსაც ვებსაიტი ემსახურება.

განვიხილოთ მაგალითები, როგორიცაა .edu, .gov ან .int, რომელსაც აფინანსებენ საერთაშორისო ხელშეკრულებებზე დაფუძნებული ორგანიზაციები. ქვეყნის კოდის ინტერნაციონალიზებული ზედა დონის დომენები (IDN ccTLD): TLD-ის ეს კატეგორია არსებობს ინტერნეტთან დაკავშირებული ქვეყნების აღსანიშნავად, რომლებიც არ იყენებენ ლათინურ ასოებს თავიანთ ნაწერში, როგორიცაა ბერძნული, ებრაული ან ჩინური. ჩინური TLD არის .cn, ბერძნული TLD არის .gr. ზედა დონის დომენების ტესტირება (tTLD): ეს ეხება მხოლოდ ერთ TLD, .test. სავარაუდოდ, ეს არის პროგრამული უზრუნველყოფის ტესტირებისთვის გამოსაყენებლად.

ის არსებობს 1999 წლის ივნისიდან, მაგრამ არასოდეს იქნება ინტერფეისი დომენის გლობალურ სისტემასთან. არსებობს უამრავი უმაღლესი დონის დომენი, და მიუხედავად იმისა, რომ ccTLDs წარმოადგენს მთლიანის მხოლოდ ნაწილს, ისინი წარმოადგენენ ინტერნეტ ინფრასტრუქტურის ცალსახად ადამიანურ ნაწილს. ზოგადი .com ან .net-ისგან შორს, ccTLD აღნიშნავს ადგილს რუკაზე და ეხმარება URL-ის დასამახსოვრებლად ერთდროულად.