მრავალდონიანი მარკეტინგი: ღრმა ჩაძირვა
მრავალდონიანი მარკეტინგი (ინგლ. multi-level marketing, MLM), ანუ ქსელური მარკეტინგი, არის პროდუქტებისა და მომსახურებების გაყიდვის მეთოდი, რომელიც დაფუძნებულია დამოუკიდებელი დისტრიბუტორების ქსელის შექმნაზე. ამ ქსელში თითოეულ მონაწილეს აქვს შესაძლებლობა გაყიდოს პროდუქცია და მოიზიდოს ახალი წევრები, რომლებიც თავის მხრივ შექმნიან საკუთარ ქვექსელებს. სწორედ ამ ქსელური სტრუქტურის გამო მიიღო ამ მეთოდმა სახელი „მრავალდონიანი“.
ისტორიული წინაპირობები და განვითარება
მრავალდონიანი მარკეტინგის სათავეები XIX საუკუნის ბოლოს და XX საუკუნის დასაწყისში იძირება. ამ პერიოდში ამერიკაში გავრცელდა პირდაპირი გაყიდვების მეთოდები, რომლის დროსაც პროდუქტები მაღაზიების გვერდის ავლით, პირდაპირ მომხმარებლებს უნდა მიეწოდებინათ. ეს მეთოდი განსაკუთრებით პოპულარული გახდა კოსმეტიკური საშუალებების და საყოფაცხოვრებო ნივთების გაყიდვაში.
მრავალდონიანი მარკეტინგის თანამედროვე სახე ჩამოყალიბდა XX საუკუნის შუა წლებში. ამ დროს უფრო განვითარდა ქსელური სტრუქტურა და შემოსავლების განაწილების სისტემა, რომელიც დამოკიდებულია არა მხოლოდ პირდაპირ გაყიდვებზე, არამედ მოზიდული ახალი წევრების მიერ განხორციელებულ გაყიდვებზეც.
მრავალდონიანი მარკეტინგის სახეები
დღესდღეობით მრავალდონიანი მარკეტინგი არსებობს სხვადასხვა სახით. ყველაზე გავრცელებულია შემდეგი ტიპები:
- კლასიკური MLM: ეს არის ტრადიციული მრავალდონიანი მარკეტინგის მოდელი, რომლის დროსაც დისტრიბუტორები აშენებენ ქსელებს და იღებენ შემოსავალს პირდაპირი გაყიდვებიდან და მათ მიერ მოზიდული ახალი წევრების გაყიდვებიდან.
- ჰიბრიდული MLM: ეს მოდელი აერთიანებს მრავალდონიანი მარკეტინგის ელემენტებს და ტრადიციული მარკეტინგის ინსტრუმენტებს.
- ბინარული MLM: ამ მოდელში დისტრიბუტორი ქმნის ორ ფეხს, ანუ ორ ქვეჯგუფს. შემოსავალი განისაზღვრება ამ ორი ფეხის ბალანსით.
- მატრიცული MLM: ამ მოდელში დისტრიბუტორს აქვს გარკვეული რაოდენობის ადგილი მატრიცაში. როდესაც ეს ადგილები ივსება, დისტრიბუტორი იღებს შემოსავალს და ქმნის ახალ მატრიცას.
მრავალდონიანი მარკეტინგის დადებითი და უარყოფითი მხარეები: დეტალური ანალიზი
მრავალდონიანი მარკეტინგი (MLM) წარმოადგენს ბიზნეს მოდელს, რომელიც გთავაზობთ როგორც შესაძლებლობებს, ასევე გარკვეულ რისკებს. ქვემოთ მოცემულია მისი დადებითი და უარყოფითი მხარეების უფრო დეტალური აღწერა:
დადებითი მხარეები
- დამოუკიდებლობა: MLM საშუალებას აძლევს ინდივიდებს ააშენონ საკუთარი ბიზნესი, განსაზღვრონ საკუთარი სამუშაო გრაფიკი და შემოსავალი. ეს მომხიბვლელია მათთვის, ვინც ეძებს ტრადიციული დასაქმების ალტერნატივას.
- მაღალი შემოსავლის პოტენციალი: წარმატებული დისტრიბუტორები შეიძლება მიაღწიონ მნიშვნელოვან შემოსავალს, რაც დამოკიდებულია მათ ძალისხმევაზე, ქსელის ზომაზე და პროდუქტის პოპულარობაზე.
- პროდუქტების ხელმისაწვდომობა: MLM კომპანიები ხშირად გვთავაზობენ პროდუქტების ფართო სპექტრს, რომლებიც შეიძლება არ იყოს ხელმისაწვდომი ტრადიციულ საცალო ვაჭრობაში.
- პირადი განვითარება: MLM მონაწილეობა შეიძლება ხელი შეუწყოს ლიდერობის უნარების განვითარებას, კომუნიკაციის გაუმჯობესებას და თვითდისციპლინის გაძლიერებას.
- თემური დახმარება: MLM კომპანიები ხშირად გთავაზობენ ტრენინგებს, მენტორობას და სხვა სახის დახმარებას, რაც ეხმარება დისტრიბუტორებს წარმატების მიღწევაში.
უარყოფითი მხარეები
- მაღალი კონკურენცია: MLM ბაზარი ძალიან კონკურენტულია, რაც ართულებს წარმატების მიღწევას.
- პირამიდული სქემების რისკი: ზოგიერთი MLM კომპანია უფრო ორიენტირებულია ახალი წევრების მოზიდვაზე, ვიდრე პროდუქტების რეალურ გაყიდვაზე, რაც ქმნის პირამიდული სქემის რისკს.
- მაღალი საწყისი ინვესტიცია: ხშირად საჭიროა საწყისი ინვესტიცია პროდუქტების შესაძენად და მარკეტინგულ მასალებში.
- ზეწოლა ახალი წევრების მოზიდვაზე: MLM კომპანიები ხშირად ახდენენ ზეწოლას დისტრიბუტორებზე, რომ მოიზიდონ ახალი წევრები, რაც შეიძლება გამოიწვიოს პირადი ურთიერთობების დაძაბვა.
- არარეალური მოლოდინები: MLM კომპანიები ხშირად აძლევენ არარეალურ დაპირებებს მაღალი შემოსავლისა და სწრაფი წარმატების შესახებ, რაც შეიძლება გამოიწვიოს იმედგაცრუება.
შეჯამება
მრავალდონიანი მარკეტინგი შეიძლება იყოს შესანიშნავი შესაძლებლობა მათთვის, ვინც მზად არის მძიმედ იმუშაოს და აქვს მკაფიო მიზნები. თუმცა, მნიშვნელოვანია გააცნობიეროთ ამ ბიზნეს მოდელის როგორც დადებითი, ასევე უარყოფითი მხარეები.
სანამ MLM კომპანიაში გაწევრიანდებით, რეკომენდებულია:
- კარგად გააანალიზოთ კომპანია: შეამოწმეთ კომპანიის რეპუტაცია, პროდუქტები, გადახდის გეგმა და იურიდიული ასპექტები.
- მოიძიეთ დამოუკიდებელი მიმოხილვები: წაიკითხეთ სხვა დისტრიბუტორების გამოცდილება.
- კონსულტაცია გაიარეთ ფინანსურ სპეციალისტთან: შეაფასეთ თქვენი ფინანსური მდგომარეობა და გადაწყვიტეთ, არის თუ არა MLM თქვენთვის შესაფერისი ინვესტიცია.
- იყავით რეალისტი: არ დაუჯეროთ არარეალურ დაპირებებს და გაითვალისწინეთ, რომ წარმატება მოითხოვს დიდ ძალისხმევას და დროს.მრავალდონიანი მარკეტინგი შეიძლება იყოს შესანიშნავი შესაძლებლობა, მაგრამ მნიშვნელოვანია მიუდგეთ მას გააზრებულად და გააანალიზოთ ყველა რისკი.